انعطاف در فرم و محتوای قالی ایرانی

قالی در ایران قدمتی به اندازه ی تاریخ ایران دارد. چه در تاریخ طبری نیز اسنادی برای اثبات این گفته وجود دارد. قالی ایرانی می توانست و می تواند عالمگیر ترین صنایع دستی جهان باشد. اما عوامل تاریخی بسیار زیادی مانع از محبوبیت بیش از اندازه ی قالی ایران شد . اما جالب است بدانید که از لحاظ تاریخی این فرش ، در دوران مختلف خودش را چه از لحاظ محتوا و چه از لحاظ فرم کاملا ً با عوامل بیرونی، تطبیق داده است

مثلا در دوران چنگیزی که ظلم بیش از حدی بر مردم نیشابور و خراسان وارد آمد، قالی ایرانی تجلی گاه نیشابوری شد که جز خورشید تابان، هیچ چیزی در آن دشت نبود و به دستور این حکمران که قاتلی بالفطره بود نه تنها تمام خانه ها را سوزاندند و ویران کردند که حتی از گربه ها هم نگذشتند تا هیچ تنابنده ای در این سرزمین نخبه پرور زنده نماند. در تاریخ جهانگشای جوینی آمده است که عطار نیشابوری نیز در همین کشتار کشته شد

چرا قالی های ایرانی گرد شد؟

نمونه ای دیگر از تطبیق قالی ایران با زیست بوم ها ، این بار در فرم اتفاق افتاد. زمانی که برای کشورهای اروپایی در سده ی بیستم قالی ایرانی ماوا و جبروتی الهی داشت. اشکال عمده خصوصا در سرزمین گل، یا هلند امروزی این بود که خانه های آنان اغلب به صورت گرد ساخته شده بودند. معماری آنها حکم می کرد زیر اندازی که پهن می کنند، فرم خانه را داشته باشد. لاجرم یکی از نامی ترین برند های امروزی که هنوز هم در صادرات قالی نقش بسزاییی دارد، قالی ها را گرد تولید کرد. تاریخ گرد شدن فرش های ایرانی از این محل و نیاز نشات می گیرد . از آن دوره بود که به قالی گرد خود را در بازار صنعتی ایران نیز نشان داد. عناصر تاریخی بسیار زیاد در تولید قالی های دستباف ایرانی نقش داشتند و دارند