دره شیرز
دره شیرز جزء جاذبه های طبیعی عجیب و خارق العاده غرب کشور محسوب می شود. این پدیده طبیعی، فرهنگی و تاریخی، در جلسه شورای ثبت و تعیین حریم آثار تاریخی در تاریخ 26 آذرماه 93 در فهرست آثار طبیعی کشور به‌ثبت ملی رسیده است.
موقعیت جغرافیایی
در نقطه تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان، و در مختصات N334928 و E472950 قرار گرفته است. وجود سایت‌های غنی دوره‌های سنگ و دوره برتر در این دره سبب شده است که سازمان های ذی ربط، توجه ویژه ای بدان داشته باشند. شیرز در اصل دره‌ای است به طول 5 کیلومتر که از روستای گُدار گَه تا کنار رودخانه سیمره ادامه دارد. برای سفر به این دره شگفت انگیز، باید 55 کیلومتر مانده به کوهدشت لرستان، در بخش زردلان، وارد جاده اولاد قباد شوید. دو کیلومتر انتهایی مسیر یک جاده خاکی است و با عبور از دیواره سنگی بلند مسیر پیاده‌روی به سوی تنگه شروع می‌شود. آب و هوای مساعد در سراسر سال و دسترسی آسان به دره، سبب شده است که بازدیدکنندگان بسیاری به دره شیرز بیایند.
گرند کانیون ایران
این تنگه که با صخره‌ها و دیواره‌هایی با ارتفاع 150 تا 200 متر محصور شده است، به‌عنوان «گرندکانیون» ایران شناخته می شود. گرند کانیون دره‌ای در ایالت آریزونای آمریکاست که رود کلرادو از میان آن عبور میکند. به دلیل تشابه ساختار زمین شناسی، دره شیرز را نیز به عنوان گرندکانیون ایران شناخته است. این نام گذاری به آن دلیل است که میراث جهانی سازمان یونسکو بر ثبت آن بعنوان پدیده‌ای جهانی نظر ویژه‌ای داشته باشد. در امتداد آن درختانی سربرافراشته اند که سال‌های سال آمیخته ای از تلاقی طبیعت را به نمایش میگذارند.
جلوه های طبیعی دره شیرز
این تنگه را صخره های تند و تیز که حاصل فرسایش کوه و وقوع زلزله هستند، شکل داده‌اند. مسیر دره را چشمه های متعد کوچک و بزرگ، پرآب کرده‌اند. از این جهت، دره شیرز از پوشش گیاهی و جنگلی بکر و طبیعت بسیار زیبا و دل‌انگیز برخوردار است. سراسر مسیر درختان و بوته‌های متعدد از جمله میوه‌های وحشی در آن رشد کرده‌اند. آبشاری نیز در میانه تنگه دیده می‌شود که آبشار شیرز نام دارد.
غارنشینان دره شیرز
زیبایی ها و مناظر طبیعی تنها بخشی از شگفتی های این دره ارزشمند را تشکیل میدهند. در این تنگه، محوطه‌های باستانی متعددی وجود دارد که آثاری از دوران غارنشینی انسان را در خود جای داده است. یکی از عجایب دره شیرز، مناره سنگی نام دارد. در میان تنگه ستونی طبیعی قرار دارد که در طی میلیون‌ها سال به دست باد و زلزله پدید آمده و ارتفاع این ستون از کف صخره تا بالاترین نقطه آن به 80 متر و قطر آن به 10 متر می‌رسد. به دلی لابعاد و ساختار ظاهری آن، به مناره سنگی شهرت یافته است. از دیگر عناصر ارزشمند این دره می‌توان به محوطه های غنی از دوره‌های سنگ موجود در آن اشاره کرد.
آب و هوای شیرز
چنانکه از تصاویر برمی آید، این محدوده، منطقه ای مرتفع و کوهستانی است. عمق بسیار زیاد آن نیز مزید بر سرد شدن هوای آن در فصول پاییز و زمستان می باشد. بنابراین بهترین زمان بازدید از این منطقه باستانی- طبیعی، فصول گرم سال می باشد.
