پسته ایران

پسته درخت کوچکی است که مبدأ آن خاورمیانه و آسیای مرکزی است و در کشورهایی مانند ایران، سوریه، ترکمنستان و غرب افغانستان رشد می‌کند. این درخت میوه ای تولید می‌کند که خوراکی و بسیار لذیذ است. پسته واژه‌ای فارسی است که از طریق زبان لاتین وارد زبان‌های اروپایی شده ‌است.

ایران و ایالات متحده آمریکا، دو کشور اصلی در زمینه تولید و صادرات پسته در جهان به‌شمار می‌روند. به‌طوری‌که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد تولید سالانه پسته در اختیار این دو کشور بوده ‌است.

در سال ۱۹۲۹ دانشمند گیاه‌شناسی آمریکایی ویلیام ای. وایتهوس تنها ظرف ۶ ماه در مزارع باغ‌های کشت پسته ایرانی، با جمع‌آوری بذر و انجماد آن‌ها به صورت انبوه، تولید را برای یافتن پسته‌های متمایز پیدا کرد. او با برگرداندن یک کیسه ۲۰ پوندی (۹کیلوگرم) بذر به آمریکا بازگشت.

بیش از ۹۰ درصد پسته آمریکا در ایالت کالیفرنیا تولید می‌شود و در ایران شهرستان رفسنجان بیشترین تولید را به خود اختصاص داده ‌است. تولید پسته در ایران پیشینه چند هزار ساله دارد. اما پسته‌کاری در آمریکا در دهه ۱۹۳۰ میلادی با کاشتن بذر پسته ایرانی آغاز شده ‌است.بر اساس آمار موجود اولین پارت های صادراتی پسته از ایران به خارج کشور در زمان قاجار آغاز شد و تا قبل از انقلاب با توجه به زمینه های کم تولید، این حجم صادرات در حد چند تن باقی ماند.

بعد از انقلاب و با حفر چاه های مختلف کشاورزی در حدود سال های 61 به بعد در مناطق مستعد کاشت پسته، بسیاری از پسته کاران اقدام به کاشت گسترده پسته کردند، این کاشت پسته در سالیان اخیر باعث شد تا ایران به عنوان اولین تولیدکننده پسته لقب بگیرد.
از حدود سال 80 به بعد ایران سکان صادرات پسته را در دست گرفت و بدون رقیب در جهان فعالیت می نمود. هرسال حدود ۸ تا ۱۰ درصد محصول به صورت کال(پسته سبز) چیده می‌شود و بقیه به صورت خشک در انبارها ذخیره خواهد شد تا به مصرف برسد.

برخی شهرها که در ایران می توانیم در این زمینه از آنها نام ببریم شهرهای اطراف دریاچه ارومیه مثل شهر بناب و بسیاری از شهرهای خراسان شمالی است که شرایط فوق را دارند: خاک شور نباشد و حاصل خیز نسبی باشد؛ آب زیاد شور نباشد و امکان آبیاری حدود هفت روز برای نهال های هیبریدی و یا سنتی را داشته باشد.