کویر لوت

موقعیت جغرافیایی

کویر لوت با قرار گیری در میان سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان، دارای 900 کیلومتر طول و 250 کیلومتر عرض می باشد.

اولین نکته در مورد کویر ها، بی آب و علف بودن آنهاست و کویر لوت در این زمینه به حدی است که امکان تاسیس ایستگاه هواشناسی گماردن فردی برای گزارش منظم آب و هوای این منطقه وجود ندارد.

به همین دلیل، ناسا ماهواره خود را که مجهز به سیستم تصویر برداری تابش سنج طیفی(MODIS )  می باشد،  مسئول این امر نموده تا از فضا آب و هوای کویر لوت را مشخص کند.

کویر لوت آب و هوای به شدت گرم و خشکی دارد. برای درک چنین گرمایی به عنوان مثال در سال 2005 این کویر گرمای 159.3 درجه فارنهایت را تجربه کرده است که گرم‌ترین دما برای یک نقطه از زمین محسوب می شود.

بقا در کویر لوت

با وجود شرایط بسیار سخت زندگی و بقا در کویر لوت، کویرنوردان از وجود برخی گیاهان و حیوانات خبر داده اند. یکی از این حیات ‌های نباتی کویر لوت، پدیده ‌ای به نام “نبکا” می باشد.

باد در کویر همواره مقداری از خاک و ماسه را با خود حمل می کند.

این خاک و ماسه گاهی در برخورد با گیاهان از حرکت افتاده و در اطراف گیاه تجمع می کند. گیاهان صحرا برای حیات، از آب‌ های زیرزمینی استفاده می‌کنند، در نتیجه خاک و ماسه اطراف بوته، رطوبت را به خود جذب می‌کند.

گیاه نبکا که تمایل به ادامه بقا دارد، راه خود را از میان این خاک و ماسه‌ ها به بیرون پیدا می کند. به تدیج گیاه  بر روی ماسه‌ ها سوار شده، و خاک و ماسه نیز به صورت تل در پای گیاه باقی می‌ماند.

محققان و کویرشناسان، نبکا ها را مانع مهمی در برابر بادهای سطحی و بیابان زایی می‌دانند که می توان از این پتانسیل بسیار استفاده نمود.

بخش های مختلف کویر لوت

کویر لوت به سه واحد جغرافیایی تقسیم می شود:

• لوت شمالی که از عناصر و ناهمواری هایی از جنس ریگ، شن و ماسه تشکیل شده است.
• لوت مرکزی که شگفت انگیزترین قسمت دشت لوت است و یکی از بی نظیرترین پدیده ها در دنیا مانند کلوت ها و همچنین توده ها و تپه های عظیم ماسه ای را در خود دارد.
• لوت جنوبی که غنی ترین پوشش گیاهی این کویر را دارد.

جذابیت های کویر لوت

کویر لوت دارای ارزش های بالقوه ای است و شاخص ترین پدیده های طبیعی بیابانی را در قالب مجموعه ای بی همتا به نمایش می گذارد.

از جاذبه های شاخص این کویر می توان به ناحیه کلوت ها با داشتن مرتفع ترین یاردانگ های دنیا، بلندترین تپه های ماسه ای و نبکا های جهان، خندق های عظیم فرسایشی، شبکه های هیدرولوژیک، چاله های زمین ساختی، پدیده های بی نظیر نمکی و دشت های وسیع ریگی، قنات ها، روستاهای تاریخی، سکونت گاه های تمدن باستانی در حاشیه آن و غیره اشاره کرد.