گربه شنی ایرانی
کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، از تنوع زیستی بسیاری برخوردار است که گونهی گربه شنی ایرانی نیز جزئی از این محیط است. مشاهده گربه ها در سطح شهر، به عنوان حیوان خانگی در منازل و حتی گونه های وحشی تر آن ها در جنگل و کوهستان ها امری مرسوم تلقی می شود. اما با این حال نوعی گربه نیز وجود ددارد که در بیابان زندگی می کند. در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد این گونهی نادر بیشتر بدانیم.
معرفی گربه شنی
این گربه از نظر جثه، کمی از گونهی خانگی بزرگتر بوده و وزن آنها بین 1.5 تا 4.6 کیلوگرم است. اندازه بدن این حیوانات نیز به 39 تا 52 سانتیمتر میرسد. رنگ این گربه ها، قهوهای-خاکستری (کمرنگ) است که این طیف رنگ هرچه به شکم گربه نزدیکتر شده، کمرنگ تر میشود. از دیگر الگوهای ظاهری گربه شنی ایرانی میتوان به دست و پای کوچک، چشمان بزرگ اشاره کرد. همچنین خط های سیاه یا پرنگی که معمولا روی پاهایشان وجود دارد. از ویژگی های دیگر آن میتوان به گوشهایی اشاره کرد که نسبت به گربه های معمولی، بزرگ و پرموتر می باشد. گربه شنی شنوایی فوقالعاده قوی دارد. این گونه حتی امواج ماورای صوت ناشی از حرکت جانوران در زیرزمین را نیز دریافت میکند.
این گونه جز در مواقع جفت گیری، حیوانی انزوا طلب است. در اواسط زمستان جفت گیری کرده و به طور احتمالی ۲ بار در سال تولید مثل میکند. حیوان ماده بعد از حدود ۶۳ روز ۲ تا ۴ بچه نابینا به دنیا می آورد. چشم های نوزادان بعد از ۲ هفته باز میشوند. این گربه به صورت انفرادی زندگی میکند و شبگرد است و روزها در سوراخی کم عمق به استراحت میپردازد. حفر این گودال ها سبب می شود که گربه شنی بهتر برای شکار کند و همچنین از سرمای شب و گرمای روز در امان باشد. در کف پنجه های آنها موهای بلند قهوهای یا سیاه میروید که پنجهها را میپوشاند و آنها را از گرمای شدید کویر حفظ میکند. همچنین با پراکندن وزن بدن موجب میشود به خوبی روی شنهای روان حرکت کنند.
گربه شنی میتواند از درخت بالا برود و به شکار جوندگان، مارمولک ها، پرندگان و حشرات میرود. گربه شنی از پستانداران کوچک بهویژه دوپاها و گاهی هم از خرگوش و خزندگان تغذیه میکند. گربه های شنی توانایی آن را دارند که مدت زمان بسیار زیادی را بدون نوشیدن آب زنده بمانند. آن ها زمانی که به آب دسترسی ندارند، آب مورد نیاز خود را از خوردن شکار تأمین میکنند.
زیستگاه
چنانکه پیش تر اشاره شد این گونه در نواحی بیابانی زندگی میکند. این گربه در ایران در پارک ملی کویر، مناطق جنوبی کویر لوت در استان کرمان، منطقه دشت سمسور شهرستان ایرانشهر، محدوده دوشاخ در منطقه حفاظت شده توران در استان سمنان، پناهگاه حیات وحش بختگان، منطقه حفاظت شده بهرام گور و منطقه شکار ممنوع دره باغ بوانات در فارس، غرب پناهگاه حیات وحش عباس آباد و منطقه حفاظت شده موته در اصفهان زیست میکند؛ همچنین در دشت ترکمن صحرا و نواحی شمالی خراسان رضوی نیز دیده شده است. گونه هایی از گربه شنی در بیابان های شمال آفریقا، عربستان، آسیای مرکزی و پاکستان نیز دیده شده است.