یزد
یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از شهر ونیز ایتالیا است و اولین شهر ایران است که نام آن در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شده است. این شهر بین رشتههای شیرکوه و خرانق و در دشتی پهناور به نام یزد، اردکان واقع شده است. این شهرستان از سوی شمال به شهرستانهای میبد و اردکان، از شرق به شهرستانهای اردکان و بافق، از باختر به استان اصفهان و از جنوب به شهرستان تفت، ابرکوه و مهریز محدود میشود. مردم یزد به زبان پارسی با لهجه یزدی صحبت میکنند. پیروان آیین زرتشت در میان خود به زبان بهدینی سخن میگویند. شهر یزد که به آن “دارالعباده”، “دارالعلم و دارالعمل”، “شهر بادگیرها”، “حسینیه ایران”، “شهر قنات، قنوت و قناعت” و “شهر آتش و آفتاب” هم میگویند؛ از کم بارش ترین و خشک ترین شهرهای ایران است
بافت تاريخي يزد با مساحت عرصه 743 ومساحت حريم 5000 هكتار وبيش از 6500 فضاي قديمي در ثبت آثار ملي قرار گرفته است.در اين بافت، خانه هاي دوره ايلخاني همچون گذشته، مسكوني هستند واز اين نظر اين بافت تاريخي ،منحصر بفرد است. شهر يزد دربين ايرانيان ، به شهر بادگيرها معروف است كه در واقع ، بادگيرها سيستم تنفسي شهر محسوب مي شوند ودر فضاهاي مسكوني وقديمي ديده مي شوند. بادگيرها از چهار قسمت بدنه، قفسه، تيغه ها وسقف تشكيل شده اند
از نظر رتبه بندی کشوری، یزد به عنوان پنجمین شهر صنعتی ایران شناخته می شود و صنایع بزرگی در آن فعالیت می کنند که برخی از آن ها عبارتند از: نساجی پارچه، نساجی فرش، فولاد و معادن آهن، کارخانجات کاشی، معادن زغال سنگ و معادن سنگ، کارخانههای کابل و فیبر نوری و صنایع غذایی. از جمله کارخانه های مهم این شهر می توان به کارخانه یزدباف در زمینه ریسندگی، بافندگی، چاپ و تکمیل انواع پارچههای پنبه ای ،گروه ستاره کویر که زیرمجموعه های آن به تولید الیاف رنگی، نخ اکرلیک و پلی پروپیلن و بافت فرش ماشینی می پردازند و فرش ستاره کویر یزد و فرش خاطره کویر یزد از جمله مهم ترین شرکت های زیر مجموعه آن هستند، اشاره کرد. صنعت زرگری یا طلاسازی نیز از مهمترین صنایع در یزد به شمار می رود و از شهرت خاصی برخوردار است. این صنعت قدمتی طولانی در یزد دارد و محصولات آن به عنوان سوغات این شهر نیز به شمار می رود
از بناهاي تاريخي يزد مي توان به مسجد جامع كبير، بقعه سيد ركن الدين، مسجد فُرط، مجموعه اميرچخماق، مسجد حظيره، مسجد ملا اسماعيل، شاهزاده فاضل، باغ دولت آباد، حمام خان، آتشكده، آب انبار شش بادگيري، خانه محمودي، خانه لاري ها، بازار و… اشاره كرد