موسیقی ایرانی

موسیقی سنتی یا کلاسیک ایرانی شامل دستگاه ها، نغمه ها و آوازها از سال ها پیش نسل به نسل در میان مردم ایران جریان داشته و بخش بزرگی از آسیای میانه، افغانستان، آذربایجان، پاکستان، ترکیه، یونان و ارمنستان نیز متاثر از این موسیقی است

موسیقی سنتی ایران به عنوان یکی از مولفه های فرهنگ و هنر ایرانی به شمار می رود و تمامی اقوام ایرانی دارای موسیقی محلی خود می باشند

از نوازندگان موسیقی در ایران باستان می توان به “باربد”، :نکیسا” و “رامتین” اشاره کرد که در کتیبه ها و نگاره ها از آنان بعنوان نوازندگان حاذق چنگ، بربط و موسیقیدان یاد شده است

از مهم ترین نگاره های موسیقی جهان می توان به نگاره تپه چغامیش دزفول اشاره کرد که سیمایی از بزم رامشگران را نشان می دهد و در آن چگونگی نشستن و نواختن سازهایی چون چنگ، شیپور و تنبک مشهود است

سازهای ایرانی از نظر نوع و شکل تولید صوت به سه گروه تقسیم می شوند

 سازهای زهی مانند –

 زخمه ای: تار، دو تار، سه تار، عود، تنبور، چگور، رباب، قانون، چنگ

  کششی: کمانچه، قیچک، سرود

 زهی- کوبشی: سنتور

 سازهای بادی: فلوت، نی، قره نی، نی انبان، سرنا، شمشال، با لابان، دوزله، نفیر، دونیه –

 سازهای ضربی: دایره، دهل، تنبک، نقاره، سنج، طاس، دف –

موسیقی سنتی ایران شامل هفت دستگاه و شش آواز است. هفت دستگاه ردیف موسیقی سنتی ایرانی عبارت اند از

دستگاه شور

دستگاه سه‌گاه

دستگاه چهارگاه

دستگاه همایون

دستگاه ماهور

دستگاه نوا

دستگاه راست‌پنج‌گاه

ردیف

ردیفِ موسیقی امروز ایران از دورۀ «آقا علی‌اکبر فراهانی» نوازندۀ تار در دورۀ ناصرالدین شاه باقی‌ مانده ‌است. ردیف، در واقع مجموعه‌ای از مثال‌های آهنگین در موسیقی ایرانی است که تقریباً با واژۀ «رپرتوار» در موسیقی غربی هم‌معنی است. یک مجموعۀ ردیف، مثال‌های موسیقایی از هر کدام از گوشه‌های یک دستگاه ‌است که بیانگر حال و هوای احساسی آن است