معرفی باغ شازده ماهان

باغ شازده یا شاهزاده ماهان، یکی از زیباترین نمونه باغ های ایرانی است که در دوران قاجاریه ساخته شد. دستور ساخت این باغ زیبا را فردی به نام محمد حسن خان، سردار ایروانی حاکم وقت کرمان صادر شد. باغ شازده در فاصله حدود دو کیلومتری شهر ماهان و 35 کیلومتری از مرکز شهر کرمان قرار گرفته است. جالب ترین نکته این باغ آن است که چون نگینی در دل کویر قرار دارد.

باغی در دل کویر

اهمیت ساخت این باغ در گذشته به دلیل قرار گرفتن آن در مسیر جاده ابریشم بوده است. باغ شازده ماهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. زیباترین تناقض در دل کویر را می توانید در درختان کهن و سر به فلک کشیده باغ با کویر بی آب و علف اطراف آن مشاهده کنید. وجود جویبارها و آبادانی در این منطقه کویری، به جهت وجود قنات و رودخانه تیگران است که از برف‌های ارتفاعات کوه جوپار سرچشمه می‌گیرد.

شیب تند توپوگرافی باعث می‌ شود که آب به شکل جویبار از بالا تا پایین در باغ شاهزاده جریان داشته باشد. این آب علاوه بر آبادانی باغ، در ادامه به سمت روستای مقسم تیگران رسیده و سبب رونق آن شده است.

سیستم آبرسانی هوشمند

سیستم آبرسانی هوشمند تعبیه شده در باغ شازده، آبادانی و سرسبزی آن را از گذشته تضمین نموده است. جریان آب در قالب یک جوی که در دو طرف آن دو حوض بزرگ قرار دارد، طراحی شده است و فواره‌هایی که در این حوض‌ها قرار دارند، باعث ایجاد طراوت بیشتر در محیط شده‌اند. این فواره‌ها در جای جای باغ شاهزاده به چشم می‌خورند و کمتر باغی در ایران وجود دارد که به این میزان از فواره‌ها استفاده کرده باشد و البته آن‌ها را با هدف و مقصود خاصی در بنا جا داده باشد.

معماری باغ شازده ماهان

باغ شازده ماهان در پهنه ای به وسعت 5.7 هکتار ساخته شده است. دور تا دور باغ را حصارهایی بلند احاطه کرده و ورودی آن از طریق سردر زیبایی با افق دید دلنشین صورت می پذیرد. باغ شازده ماهان از بخش های مختلفی تشکیل شده است که به شرح آن ها می پردازیم:

سردرخانه

پیش از ورود از فضای کویری و خشک بیرون به درون باغی آباد، از فضایی واسط با منظره دلنواز می گذریم. این سردر زیبا نقش واسط را ایفا می کند.

بالاخانه

در انتهای این باغ عمارتی دو طبقه وجود دارد که به عمارت شاه نشین معروف است. در زمان قدیم این ساختمان سکونتگاه اصلی یا دائمی مالک باغ شازده بوده است.

باغ خلوت

در پشت قسمت بالاخانه باغ شازده کرمان فضایی وجود دارد که باغی خصوصی تر برای ساکنان محسوب می شود.

حمام

ساختمان حمام را چندین فضای تو در تو با ابعاد مختلف شامل می‌شود که در وشت دیوار پیرامونی قرار گرفته است.

خانه زعیم باشی و برج مراقبت

این قسمت که در بالای ساختمان حمام قرار دارد محل سکونت محافظ اصلی باغ بوده. برج ‌های مراقبت این خانه را از قسمت حمام جدا کرده اند همچنین انتهای این برج ها توسط یک قسمت مسطح و باریک به دو طرف سردرخانه می‌رسد.